مقدمه(معرفی طرح)
استفاده از سوختهای فسیلی برای نیروگاهها علاوه بر تمام شدن سریع آن باعث آلودگی محیط زیست میگردد؛ به گونهای که طبق برآوردهای انجام شده میزان آلودگی محیط به ازای هر مگاوات-ساعت تولید انرژی با سوخت گازوئیل ۲۱٫۳ کیلو گرم انواع اکسیدها، کربن و منواکسید کربن و ۶۵۷ کیلوگرم CO2 میباشد. در صورت استفاده از سوخت گاز این ارقام بهترتیب به ۶٫۷ کیلوگرم و ۴۴۷ کیلوگرم تقلیل مییابند. در این راستا، انرژیهای نو از جمله انرژی باد به دلیل عدم آلودگی محیط زیست از اهمیت ویژه برخوردار است.
در سالهای اخیر نیروگاههای بادی بهطور حیرت انگیزی از نظر اقتصادی با سایر نیروگاهها قابل رقابت شدهاند که دلائل آن عمدتاً به شرح ذیل میباشد:
- پیشرفت فزایندۀ تکنولوژی ساخت توربینهای بادی، موجب کاهش هزینههای فرآیند ساخت شده است.
- هزینههای طراحی توربینهای بادی بدلیل استاندارد شدن آنها کاهش یافته است.
- هزینههای بهرهبرداری توربینهای بادی بدلیل عدم نیاز به سوختهای فسیلی، استهلاک پائین و اتوماتیک بودن آنها، بسیار کم شده و قابل مقایسه با هزینههای بهرهبرداری نیروگاههای حرارتی نمیباشد.
- بدلیل دشواری دسترسی به توربینهای بادی برای تعمیرات و سرویس دهی، امروزه سعی میشود اجزاء توربین بادی بهصورت با کیفیت و مرغوب ساخته شود. این امر هزینههای تعمیرات و نگهداری را کاهش داده است.
- عدم آلودگی محیط زیست.
- امکان احداث در مناطق دوردست و صرفۀ اقتصادی در مقایسه با انواع دیگر نیروگاهها؛ و امکان تأمین انرژی توربینهای بادی بصورت هیبرید با مولدهای خورشیدی و دیزلی.
- فراوان و دائمی بودن انرژی.
فروض طرح
ردیف | شرح | مقدار | واحد |
۱ | تعداد توربین | ۱ | عدد |
۲ | ظرفیت هر توربین | ۷۱۰ | کیلو وات |
۳ | عمر مفید پروژه | ۲۰ | سال |
۴ | ضریب ظرفیت نیروگاه | ۴۰ | درصد |
۵ | مدت زمان واریز اولین واریز تا عقد قرارداد خرید برق تضمینی | ۶ | ماه |
۶ | مدت زمان بین عقد قرارداد خرید تضمینی با دولت تا شروع کار توربین | ۱۲ | ماه |
۷ | هزینههای (EPC) نیروگاه | — | میلیون ریال/کیلووات |
۸ | هزینۀ تملک زمین | — | ریال/ متر مربع |
۹ | مساحت زمین مورد نیاز | ۱۴ | متر مربع/کیلو وات |
۱۰ | هزینۀ تعمیر و نگهداری | ۲ | درصد هزینۀ سرمایهگذاری |
۱۱ | نرخ استهلاک سالانه توربینها | ۵ | درصد هزینۀ سرمایه استهلاکپذیر |
۱۲ | نرخ تنزیل | — | درصد |
۱۳ | سهم وام بانکی | — | درصد |
۱۴ | پذیرش طرح به عنوان وثایق برای وام بانکی | — | درصد |
۱۵ | حجم وثایق خارج از طرح برای وام بانکی | — | درصد |
۱۶ | قیمت خرید تضمینی برق | ۵۷۰۰ | ریال/کیلووات |
توضیح یک: میانگین ضریب ظرفیت سایتهای خوب ایران بین ۴۵ تا ۵۰ درصد است، که با در نظر گرفتن ضریب دسترسی که نحوۀ بهرهبرداری آن را معین میکند و همچنین محاسبۀ کل تلفات به دست می آید.
توضیح دو: هزینههای (EPC) نیروگاه ۴۹ میلیون ریال به ازای هر کیلو وات میباشد که شامل مهندسی، خرید و ساخت است.
EPC: Engineering +Procurement+ Construction
توضیح سه: معافیتهای گمرکی، هزینههای پایین ترانزیت و حمل و نقل و بیمۀ کالا از مزیتهای قابل توجه در تأمین توربین از داخل کشور است.
توضیح چهار: به علت کمکهای دولت به انرژیهای تجدیدپذیر، این پروژه به مدت ۱۰ سال از زمان بهرهبرداری معاف از مالیات است.
خرید برق از نیروگاههای بادی (پیشبینی درآمدهای طرح)
محصول نیروگاه بادی فقط برق است، که تولید آن از سال ۱۳۹۷ به مدت ۲۰ سال تا سال ۱۴۱۶ با ظرفیت اسمی ۲۷۲۸۸۵۰ کیلووات برای یک سال میباشد. برای محاسبۀ مقدار تولید مرتبط با ظرفیت اسمی تعداد ۱ عدد توربین هر یک با ظرفیت ۷۱۰ کیلو وات به مدت ۸۷۶۰ ساعت (۳۶۵ روز در ۲۴ ساعت) با ضریب ظرفیت کلی ۷/۴۸ درصد[۱] استفاده می شود.
ردیف | اتلاف | درصد |
۱ | ترانسفورماتور توربین | ۱٫۴۰% |
۲ | ترانسفورماتور پست | ۰٫۶۰% |
۳ | کابل کشی | ۰٫۵۰% |
جمع اتلافات شبکه برق | ۲٫۵۰% |
درآمد( میلیون تومان) | قیمت هر کیلو وات ساعت (تومان) | برق تحویلی به شبکه (مگاوات ساعت) | ضریب اتلافات شبکه | تولید برق سالانه (مگاوات ساعت) | تعداد ساعت | تعداد روز | ضریب ظرفیت | میزان تولید هر توربین(KW) | تعداد توربین | |
۱,۳۸۲ | ۵۷۰ | ۲,۴۲۵ | ۳% | ۲۴۸۷ | ۲۴ | ۳۶۵ | ۴۰% | ۷۱۰ | ۱ |
تعرفۀ خریدتضمینی برق ازنیروگاههای تجدیدپذیر و پاک ۱۹ اردیبهشت ماه ۱۳۹۵ توسط مقام عالی وزارت نیرو در حوزۀ نیروگاههای تجدیدپذیر بهشرح زیر ابلاغ گردیده است. لازم به ذکر است که تعرفۀ مذکور، تا اطلاع ثانوی برقرار و مبنای عقد قرارداد با بخش خصوصی با وزارت نیرو است.
– طبق بند ۴ از مصوبۀ نامبرده، نرخ پایۀ خرید تضمینی برق از واحدهایی که با تجهیزات برخوردار از دانش فنی، طراحی و ساخت داخل احداث میشوند، متناسباً حداکثر تا ۳۰ درصد بر اساس دستورالعمل موضوع تبصرۀ ماده (۶) تصویبنامۀ هیئت وزیران افزایش مییابد. لذا از آنجایی که سازندۀ توربین موضوع پروژه، موفق به بومیسازی کل پروژه در داخل کشور شده است؛ حسب موافقتنامۀ اصولی ارائه شده بین پیمانکار پروژه و ساتبا تا سقف ۳۰% به پروژههای اجرا شده با صبا نیرو قابل اعطا میباشد
– از ویژگیهای برجستۀ طرح پیشنهادی توسط وزارت نیرو، افزایش قیمت در هر دورۀ دو ماهه پرداخت صورت حساب، با توجه به تغییرات نرخ ارز (یورو) و قیمت خردهفروشی مواد میباشد. این افزایش قیمت (نرخ تعدیل) موجب تضمین بیش تر و توجیهپذیری اقتصادی و کاهش ریسک سرمایهگذاری در شرایط مختلف اقتصادی میگردد.
این نرخ تعدیل بهمنظور کاهش ریسک سرمایهگذاری با توجه به نوسانات احتمالی نرخ ارز و همچنین در نظر گرفتن تورم (در متوسط خرده فروشی مواد) تعریف میشود. شایان ذکر است که نرخ تعدیل هر سال با توجه به قیمت خردهفروشی در ابتدای سال پرداخت، نرخ متوسط یورو در دورۀ یک سالۀ قبل از پرداخت و قیمت خردهفروشی در ابتدای سال پرداخت و نرخ متوسط یورو در دورۀ یکساله قبل از زمان عقد قراداد محاسبه میشود.
[۱] ضریب دسترسی شاخصی است که با در نظر گرفتن عواملی نظیر مکان مناسب برای نصب، مشخصات فنی توربین بادی نیروگاه، دسترسی به خطوط انتقال، قیمت زمین مورد استفاده و مسائل زیست محیطی محاسبه میشود.
4- 5- زمانبندی اجرای پروژه های نیروگاه برق بادی
جهت اجرای طرح به طور هماهنگ، منظم و پیوسته، لازم است در مورد هر یک از عملیات اجرایی مانند کسب مجوزهای لازم و عقد قراردادها، خرید و آمادهسازی زمین، عملیات ساختمانی و محوطهسازی، سفارش، خرید و تجهیز هتل،تأسیسات، استخدام و آموزش کارکنان، بهرهبرداری آزمایشی، تاخیرهای پیش بینی نشده و غیره، برنامۀ زمان بندی خاصی تهیه گردد. با توجه به اطلاعات کسب شده از مهندسین طرح برنامه زمانبندی به شرح زیر ارائه شده است:
جدول زمانبندی اجرای طرح
برنامه زمانی پروژه از زمان عقد قرارداد با شرکت عامل تا دورهی ساخت و بهرهبرداری میباشد.
پیشنهاد سرمایهگذاری روی یک دکل ۲۵۰۰ کیلو واتی از شرکت مپنا در منطقۀ خواف با حجم سرمایهگذاری
۵ میلیارد تومان و اخذ تسهیلات ۱۲ میلیاردی با بازگشت سرمایه با نرخ ۳۰ درصد